Warning: Declaration of YOOtheme\Theme\Wordpress\MenuWalker::walk($elements, $max_depth) should be compatible with Walker::walk($elements, $max_depth, ...$args) in /wp-content/themes/yootheme/vendor/yootheme/theme/platforms/wordpress/src/Wordpress/MenuWalker.php on line 112
  • EN

Historia Pałacu Balcerowo

    Balcerowo choć pozostawało poza strukturą miejską, to jednak było ściśle związane z Gnieznem, zarówno pod względem historycznym, jak i administracyjnym. W 1851 r. w zamiarze władz pruskich Gniezna leżało powiększenie obszaru miasta przez włączenie do niego opodal leżących przedmieść, mi.in.: Dalek i Balcerowa. Względy finansowe sprawiły, że nie doszło do zrealizowania tego przedsięwzięcia.

    W latach 80 - tych XIX w. znaczną część gruntów folwarku Balcerowo nabyła spółka Grabski, Jeschecki & Comp., która w 1882 r. wybudowała i uruchomiła cukrownię (Zückerfabrik). Zaplecze surowcowe dla fabryki stanowiły okoliczne wsie i majątki ziemskie. Pod koniec XIX w., przy wjeździe do cukrowni wybudowane zostały: okazały gmach administracji oraz po przeciwnej stronie, w otoczeniu parkowym, rezydencjonalny pałacyk – mieszkanie właścicieli. Budowle wzniesiono w stylu neoklasycznym (dzisiaj oznaczone ul. Wrzesińska 28 i 29). W pałacyku Grabskich uwagę budziła sala myśliwska, a także kolekcja obrazów znanych malarzy. Przed pałacem, od strony wschodniej scenerie parkową zdobiła okazała fontanna, a od zachodu - oranżerią z egzotycznymi roślinami (wybud. w 1927 r.). Od wojny 1939 r. pałac nie był zamieszkany przez prawowitych właścicieli.

    Po odzyskaniu niepodległości w 1918/1919 r. w Gnieźnie utrzymywał się zapoczątkowany w latach zaboru okres stagnacji. Niewielkiej, aczkolwiek systematycznej modernizacji poddawana była cukrownia. Na gruntach w północnej części Balcerowa powstały mniejsze zakłady, tj.: Młyn Zbożowy i Fabryka powozów braci Waberskich.

    Dużym ciosem dla gnieźnieńskiego przemysłu był kryzys na początku lat 30 - tych XX w. Produkcja cukrowni w latach 1929 – 1933 spadła o ponad połowę. W latach okupacji hitlerowskiej (1939 – 1945) przemysł gnieźnieński przeszedł w ręce Niemców i przeorientowany został na potrzeby wojenne. Spośród gnieźnieńskich dużych przedsiębiorstw okupanci szczególną uwagę zwrócili na cukrownię, rozbudowując ją i modernizując.

    W tym względzie inicjatywą wykazał się sprawujący stanowisko okupacyjnego nadzoru, wielce wpływowy, dyr. Hans Reinbrecht, notabene kawaler „Krzyża Żelaznego”. Po wyzwoleniu Gniezna, w 1945 r. fabrykę upaństwowiono. Pałac funkcjonował jako świetlica zakładowa. Organizowano tam różnego rodzaju uroczystości oraz zabawy i bale. W 1959 r. obiekt zaadaptowany został na przedszkole zakładowe cukrowni. Następnie budynek niszczał w zaroślach starego parku, zapomniany przez gnieźnian. Obecnie obiekt jest w posiadaniu Rodziny Pietrak, która postanowiła przywrócić mu pierwotną wizualizację dostrzegając w nim piękno i bogatą historię, o której nie powinniśmy zapomnieć.

    Adres
    Pałac Balcerowo
    ul. Wrzesińska 24
    62-200 Gniezno
    Kontakt